Kategorien
Deutsch Sölring Wat en Leedji fortelt

Soon may the wellerman come

There once was a ship that put to sea,
And the name of that ship was the Billy o’ Tea.
The winds blew hard, her bow dipped down,
Blow, me bully boys, blow!

Soon may the Wellerman come
to bring us sugar and tea and rum.
One day, when the tonguing’ is done,
We’ll take our leave and go.

Soker, Tee en Rum, diarüp teev jir di Skepslir fan dit Skep Billy o’ Tea. Dit es sa eenigermaaten dit, wat em fuar en Teepuns brükt. Man dit es ek dit iining, wat des Leedji en Nuurđfriislön mearküđer haa. Aur dit Skep es en Walfeskfangskep. Man hat es ek ön di Nuurđatlantik önerwai, hat es bi Nii-Siilön, en diar es uk dit Leedji „Soon may the wellerman come“ twesken 1860 en 1870 tökemen.

Hoken dit skrewen heer, weet em ek muar, em liift, dat’t en Siiman of en KüstenWaalfanger wiar. Aur uk bi Nii-Siilön jaav’t Walfeskfang, fan’t leet 18. Jaarhönert hentö 1965. En fuar en wes Tir spölet diar di Bröđern Weller en Rol ön. Di Waalfangers braacht di Walfesken tö di Küst, om ja diar ütarküđer tö nemen. Hat jaav ön di jest Hualev fan’t 19. Jaarhönert binai hönert Küstenstatsjoonen. Jen fan jam, di Otakou-Statsjoon, waar 1831 di Brödern Edward, George en Joseph Weller üp dit süđerk Ailön fan Nii-Siilön grünlair. Ja forkoopet Iit en Drink en üđer Saaken, wat di Waalfangers brük kür, en uk Maori-Artefakten. Jaar Önernemen slaaget sa gur, dat ja 1834 310 Tenen Walfeskööli maaki kür en soowen Statsjoonen her. Jaar Aarbersters waar „Wellermen“ neemt. En üp sa en Wellerman uur me Leengen teeft ön dit Leedji.

Man lung ging dit ek gur me di Wellers. Tö di Tir wiar Nii-Siilön jit niin britsk Kolonii, üđers üs tö Bispöl Austrāljen. Diarom maast di Wellers ön di britsk Hanel en hoog Infööringstol bitaali. 1835 saag ja al, dat’s jaar Statsjoon āpiiv skul. Hentö 1840 wiar ja da bankrot. Ja her jit forsaacht, fuul Lön ön Nii-Siilön tö koopin, man uk dit slaaget ek. Di Otakou-Statsjoon waar 1841 slööten. Man di Walfeskfang ging jit fiiđer hentö di 1960er Jaaren.

Fuar di Waalfangers ön’t Leedji gair di Forteling uk ek gur üt. Ja se en Walfesk en wel di fang. Ja smit di Harpuun, sa dat Buat en Walfesk aur en Liin forbünen sen. Man di Walfesk es jit ek duar, hi tair dit Buat achter höm ön. Nü haa di Waalfangers normaalerwis teeft, dat di Walfesk tökant wiar, da kür ja höm me en Lans duar maaki. Man ön’t Leedji es dit en bet üđers:

As far as I’ve heard, the fight’s still on,
The line’s not cut, and the whale’s not gone!
The Wellerman makes his regular call
to encourage the captain, crew and all!

Di Walfesk uur ek treet, en sa tair hi jit eeđer 40 Daagen en mesken hentö deling di Koptain en sin Crew achter höm ön. Aur ja wel di Walfesk ek āpiiv en diarom kapi ja ek di Liin. Sa en bet jert höm dit dach ön üs jen fan di Seefaarerlegenden, irgendwat twesken Koptain Ahab en di Flöen Holöner.

______________________________________________

Das Lied „Soon may the wellerman come“ kommt aus Neuseeland und entstand zwischen 1860 und 1870, der Autor ist unbekannt. Bei Neuseeland wurden vom späten 18. Jahrhundert bis in die 1960er Jahre Wale gefangen. An der Küste entstanden fast hundert Walfangstationen. Eine davon gründeten die Gebrüder Weller 1831. Sie bauten für einige Jahre ein erfolgreiches Unternehmen auf und verkauften den Walfängern Proviant und Ausrüstung. Ihre Angestellten wurden Wellermen genannt. So einer wird im Lied sehnsüchtig von einer Schiffsbesatzung erwartet. Das Lied erzählt weiter, wie die Besatzung einen Wal fangen will, dieser sich aber nicht töten lassen will und an einer Leine das Schiff hinter sich herzieht.